Mallejan
De Mallejan was de houten kar waarmee gekapte boomstammen naar de klompenmaker werden vervoerd. Het was een eenvoudige kar van <soort> hout die getrokken werd door paarden. Veel mensen denken dat ‘mallejan’ verwijst naar een persoon. Dat is niet zo. Het betekent ‘kanjer van een wagen’.
Zo zit de Mallejan in elkaar:
1. De kar had twee wielen
2. De wielen zaten aan elkaar met een hoge as.
3. Haaks op de as stond een lange balk: de dissel.
4. De kar werd over de stam gereden, waarna de stam met een ketting of tang werd vastgemaakt.
5. De dissel werd omlaag getrokken, waardoor de stam omhoog kwam.
6. Paarden trokken de mallejan.
De Mallejan is tot het einde van de klompenindustrie in Best gebruikt. Er kwamen in de loop der tijd wel trekkers, maar die waren vaak te groot, te breed en te lomp om in het bos te gebruiken.
Dialect
Voor de Mallejan bestaat geen woord in het Bests dialect. Maar voor de bomen die vervoerd werden wel. beum zijn bomen en bumkes zijn boompjes. De Mallejan werd getrokken door trekpaarden: de hoam.. Om klompen te maken moest de boom ontschorst worden. Dat heet in het dialect d’n boom blèkken. Dqt gebeurd met een speciaal schopje: het blèkskupke. Op de plek van de gekate boom kwam werd vaak een nieuwe, jonge populier geplant: de peut.
In beeld
Wil je zien hoe klompen gemaakt worden? Bekijk dan de film over de klompenindustrie in Aarle.