Lezing 12 april 2022

Op dinsdag 12 april wordt in de Grote zaal van de Prinsenhof om 20.00 u de door corona veel uitgestelde lezing gegeven door Karel Govaerts over “Toen armoede nog een misdaad was”

“Arm zijn is van alle tijden”, zegt men weleens. Het was het lot van God, dat er armoe was. En de rijken hielden dat zelfs in stand, zodat zij hun hemel konden verdienen door aalmoezen te geven aan de paupers. Aanvankelijk werden de paupers, landlopers en vagebonden door de kerk geholpen door de liefdadigheid, bijvoorbeeld door broodbedelingen na de mis. Maar toen er overlast kwam, en er kleine criminaliteit ontstond, werden deze stakkers als misdadigers opgesloten, in Nederland te Veenhuizen, in België te Merksplas. Volgens de grote denkers van die tijd was er armoe en criminaliteit omdat deze lieden verkeerd waren opgevoed. Men zou ze dus heropvoeden door ze te laten werken, door te leren wat arbeidsvreugde betekent, door middel van dwangarbeid! Men geloofde toen in de maakbaarheid van de maatschappij.

Is het echt zo dat “arm zijn van alle tijden is”? Ontstond er inderdaad een nieuwe maatschappij? Zijn er thans geen arme mensen meer? Is er een verschil tussen Veenhuizen en Merksplas? De zeven landbouwkolonies (vijf in Drenthe en twee in Vlaanderen) zijn erkend als UNESCO Werelderfgoed.

Karel Govaerts (B, °1944), technisch ingenieur, is voorzitter van Heemkundekring Marcblas vzw te Merksplas, voorzitter van Gevangenismuseum vzw te Merksplas, hoofdredacteur van De Nieuwe Spetser en voorzitter van de gidsenwerking bij Toerisme Merksplas.