Lezing 21 november 2023
De lezing gaat over Nederland en de Eerste Wereldoorlog, 1914-1918 en wordt gegeven door Drs. Tom Sas.
Nadat in de zomer van 1914 de oorlog buiten onze landsgrenzen losbarstte, verklaarde Nederland zich neutraal. De Grote Oorlog die van 1914 tot 1918 zou duren kende een allesvernietigend karakter. De oorlog werd onder meer gekenmerkt door een slijtageslag in de loopgraven, massale stormlopen die in bloed gesmoord werden en het gebruik van nieuwe wapens. In het eerste deel van zijn lezing zal Tom Sas een beeld van deze oercatastrofe van de twintigste eeuw schetsen. Lang bestond het beeld dat Nederland na de neutraliteitsverklaring zich achter de dijk had getrokken en de mensen overgingen tot de orde van de dag. In het vervolg van zijn lezing zal Tom Sas laten zien dat dit beeld genuanceerd dient te worden. De Nederlandse neutraliteit diende gedurende de oorlogsjaren gewapenderwijs verdedigd te worden. In de Nederlandse samenleving waren behalve de aanwezigheid van militairen de effecten van de oorlog die om ons heen woedde spoedig merkbaar: geïnterneerde militairen, vluchtelingen, distributie en schaarste. In de voordracht zal er zeker ook aandacht zijn van hetgeen er in Brabant van deze bijzondere periode uit onze geschiedenis merkbaar was.
De mobilisatie wordt afgekondigd in de zomer van 1914. Via aanplakbiljetten worden de burgers geïnformeerd
Over de spreker:
Drs. T.P. (Tom) Sas (1980) studeerde geschiedenis aan de Katholieke (nu Radboud) Universiteit te Nijmegen waar hij afstudeerde met een scriptie over de relatie tussen Nederland en Groot-Brittannië in de Eerste Wereldoorlog. Sinds 2007 doceert hij geschiedenis aan het ds. Pierson College in ’s-Hertogenbosch. Daarnaast werkt hij als zelfstandig historisch onderzoeker. Hij publiceert met regelmaat over het thema Nederland en de Eerste Wereldoorlog. Zo droeg hij onder meer als auteur en redacteur bij aan de totstandkoming van de regiobundel Brabant en de Eerste Wereldoorlog (2016) en de stadsbundel ’s-Hertogenbosch en de Eerste Wereldoorlog (2018). In 2018 verscheen zijn boek Holland Neutraal over de Nederlandse Leger- en Vlootfilm. In voorbereiding is een boek over een Friese militair, Jelte Kornelis. Hij is secretaris van de Stichting Studiecentrum Eerste Wereldoorlog (SSEW). Tom organiseert sinds 2010 jaarlijks excursies naar de voormalige slagvelden van de Eerste Wereldoorlog in België en Noord-Frankrijk.
Nederlandse gemobiliseerde soldaten in Brabant
De economische positie van Nederland: de handel ingeklemd tussen de oorlogvoerende landen.